ေမတၱာအေၾကာင္း ေၿပာၾကရာ၀ယ္ ........
by လကၤာ အရွင္ on Saturday, May 12, 2012 at 8:48am ·
*ေမတၱာဆုိတာ ဘာကုိေခၚတယ္*
(၁)ေမဇၨတီတိ ေမတၱာ၊ သိနိယွတီတိ အေတၳာ။ ဆုိတဲ႔အဖြင္႔အရ အစီးအပြါးကုိ ျပဳလုိ ေသာ အားျဖင့္ (ဝါ-ခ်မ္းသာေစလုိေသာအားျဖင့္) ခ်စ္တတ္ေသာေၾကာင့္ ေမတၱာ လုိ႔ဆုိပါတယ္။
(၂)မိေတၱ ဝါ ဘဝါ၊ ဆုိတဲ႔အဖြင္႔အရ မိတၱေခၚ မိတ္ေဆြ၌ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ေမတၱာလို႔လည္းေခၚႏုိင္ပါတယ္၊
(၃)မိတၱႆ ဝါ ဧသာ ပဝတၱီတိပိ ေမတၱာ ဆုိတဲ႔အဖြင္႔အရ ခ်မ္းသာေစလုိျခင္း သေဘာသည္ မိတၱေခၚ မိတ္ေဆြ၏ (သႏၲာန္၌) ျဖစ္ျခင္း သေဘာေပတည္း၊ ဒီမိတ္ေဆြတုိ႔ စိတ္ႏွလုံးမွာၿဖစ္ေပၚလာတဲ႔ အက်ိဳးလုိလားတဲ႔သေဘာကေလးကုိ ေမတၱာကုိ ေခၚရတာၿဖစ္ပါတယ္။
“ေမတၱာ” ဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ေစတသိက္ သီးျခား မရွိပါဘူး ။ အေဒါသ-ေစတသိက္ ကိုပင္ သတၱ၀ါမ်ား၏ စီးပြားခ်မ္းသာ လိုလားခ်စ္ခင္ရာ၌ “ေမတၱာ” ဟုေခၚေ၀ၚထားတာ ၿဖစ္ပါတယ္ ၊ ဒါေပမယ့္ အေဒါသ ေစတသိက္တုိင္း ေမတၱာလို႔ မမည္ျပန္ဘူး။ သီလ ေဆာက္တည္တဲ့အခါမွာေရာ အေဒါသ ေစတသိက္ ပါပဲ။ ဒါနျပဳတဲ့အခိုက္မွာလဲ အေဒါသ ေစတသိက္ပါပဲ။ မိမိရဲ႕ စိတ္အာရုံမွာ သတၱ၀ါေတြအေပၚကို မွန္းျပီးေတာ့ က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစ လို႔ ပြားေနတဲ့အခုိက္မွာ ျဖစ္တဲ့ အေဒါသ ေစတသိက္ကိုသာ ေမတၱာလို႔ ေခၚပါတယ္။
ဒီေတာ႔ ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိကရဲ႔ မိမိကုိယ္ကုိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္လုပ္ေနၿပီး သူတစ္ပါးတုိ႔အားလည္းလုပ္ေပးေနၿခင္းသည္ ေမတၱာၿဖစ္၏ ဆုိတဲ႔အဓိပၸါယ္ဖြင္႔ဆုိခ်က္မွာ
သူတစ္ပါးတုိ႔အားလည္း(စိတ္ဓာတ္နဲ႔အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္)လုပ္ေပးတာကေတာ႔ ေမတၱာ ကာယကံ ၊၀စီကံထဲမွာပါ၀င္ပါတယ္၊ ဒါေပမယ္႔
မိမိကုိယ္ကုိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္လုပ္ေနတာဟာ ေမတၱာၿဖစ္တယ္ဆုိတဲ႔ အဆုိၿပဳခ်က္က မူရင္းအဖြင္႔အဓိပၸါယ္ေတြနဲ႔ အလွမ္းေ၀းလြန္းတယ္လုိ႔ သုံးးသပ္မိပါတယ္ ၊
မိမိကုိယ္ကုိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္လုပ္ေနၿခင္းသည္ ေမတၱာတရားပင္ေလာ ?
ဒါကုိနားလည္ဖုိ႔ ေမတၱာ၏ သေဘာသဘာ၀ ၊ကိစၥ အာရုံၿပဳရာ ၊ မူရင္းအေၾကာင္းတုိ႔ကုိ နားလည္ဖုိ႔လုိပါလိမ္႔မယ္။
ေမတၱာသည္ သတၱဝါတုိ႔၏ အက်ဳိးစီးပြါးကုိ ျပဳက်င့္ေသာ အျခင္းအရာအားျဖင့္ ျဖစ္ျခင္း လကၡဏာ၊ သတၱဝါတုိ႔အား အက်ဳိးစီးပြါးကုိ ေဆာင္ေပျခင္းကိစၥ ၊ ရန္ၿငိဳးအမ်က္ေဒါသကုိ ပယ္ေဖ်ာက္သည့္ အေနအားျဖင့္ ႐ႈဆင္ျခင္သူ၏ ဉာဏ္အား ေရွး႐ႈထင္ (ေသာ ပစၥဳပ႒ာန္ွိ)၊ သတၱဝါ တုိ႔၏ ႏွစ္သက္ျမတ္ႏုိးဖြယ္အျဖစ္ကုိ ႐ႈျခင္း (ဟူေသာ ေယာနိေသာမနသိကာရ)လွ်င္ နီးေသာအေၾကာင္း (ပဒ႒ာန္) ရွိပါတယ္ ဒီေတာ႔ မိမိ၏ ၀ိပႆနာညာဏ္ မဂ္ညာဏ္ ဖုိလ္ညာဏ္စတဲ႔ အထက္အထက္ညာဏ္မ်ားတုိးပြားေၾကာင္း ကမၼ႒ာန္းတရားအားထုတ္ေနၿခင္းသည္ မိမိကုိယ္ကုိ စိတိ္ဓာတ္နဲ႔ အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္လုပ္ေနၿခင္းၿဖစ္ေပမယ္႔ ေမတၱာပြားေနတာမဟုတ္ပါဘူး၊
ဒီေတာ႔ “မိမိကုိယ္ကုိ စိတ္ဓာတ္နဲ႔ အသိညာဏ္ေတြ ရင္႔က်က္ေအာင္လုပ္ေနၿခင္းသည္ ေမတၱာၿဖစ္တယ္”ဆုိတာလည္း လက္ခံႏုိင္ဖြယ္မရွိပါဘူး ။
*အေဒါသေစတသိက္ႏွင္႔ ယွဥ္ဖက္တရားမ်ား* ကာမာဝစရေသာဘနစိတ္ ၂၄ ပါး၊ ႐ူပါဝစရစိတ္ ၁၅ ပါး၊ အ႐ူပါဝစရစိတ္ ၁၂ ပါး၊ ေလာကုတၱရာစိတ္ အက်ဥ္း ၈ ပါး/အက်ယ္ ၄၀ = စုစုေပါင္း ေသာဘနစိတ္ အက်ဥ္း ၅၉ ပါး၊ အက်ယ္ ၉၁ ပါးတို႔ႏွင့္ ယွဥ္ပါတယ္။
ေမတၱာႏွင္႔ အေဒါသမတူၿပန္ပါဘူး
ဒါေပမယ္႔ ေမတၱာဆုိတာက သတၱ၀ါဆုိတဲ႔ ပညတ္ကုိသာ အာရုံၿပဳၿပီးၿဖစ္ေပၚလာတဲ႔ ေသာမနႆေ၀ဒနာ နဲ႔ယွဥ္တဲ႔ အေဒါသေစတသိက္၊ ၀မ္းေၿမာက္မွုသေဘာစင္စစ္ၿဖစ္၍ ေသာမနႆေ၀ဒနာႏွင္႔သာအတူတကြၿဖစ္တာပါ၊ ဒါ႔ေၾကာင္႔ ဥေပကၡာၿဖစ္တဲ႔ အရူပစ်ာန္စိတ္နဲ႔ နိဗၺာန္ကုိအာရုံၿပဳတဲ႔ ေလာကုတၱရာတုိ႔မွာလည္း မၿဖစ္ႏုိင္ပါဘူး။
ဒီေတာ႔ ေမတၱာႏွင္႔ ယွဥ္ႏုိင္တာက မဟာကုသုိလ္ေသာမနႆ ၄-ပါး၊ မဟာ၀ိပါက္ေသာမနႆ ၄-ပါး မဟာၾကိယာ ေသာမနႆေလးပါ ၊ရူပါ၀စရ ကုသုိလ္ေသာမနႆ ၄-ပါး ၊ ရူပါ၀စရ၀ိပါက္ေသာမနႆ ၄-ပါး ရူပါ၀စရၾကိယာ ေသာမနႆေလးပါး အားၿဖင္႔ ၂၄-ပါးေသာစိတ္တုိ႔မွာသာၿဖစ္ႏုိင္တယ္လုိ႔ မွတ္ရမွာပါ ။
ဒီေတာ႔ ေမတၱာဆုိတာ သတၱ၀ါပညတ္ကုိအာရုံၿပဳတဲ႔ အေဒါသေစတသိက္ၿဖစ္ၿပီး အၿခားေသာအေဒါသေစတသိက္တုိ႔ ႏွင္႔လည္း ယွဥ္ပုံၿဖစ္ပုံထူးၿခားလွပါတယ္။
ေမတၱာသည္ ပညာပါမွ ၿဖစ္သည္ မဟုတ္ေခ်
ေမတၱာသည္ မဟာကုသုိလ္ညာဏ၀ိပၸယုတ္ေသာမနႆ ၂-ပါး၊ မဟာ၀ိပါက္ညာဏ၀ိပၸယုတ္ေသာမနႆ ၂-ပါး ၊ ၊ မဟာၾကိယာ ညာဏ၀ိပၸယုတ္ ေသာမနႆ ၂-ပါးတုိ႔မွာလည္း ယွဥ္တြဲၿဖစ္ေပၚႏုိင္ပါတယ္၊
ဒီေတာ႔ “ေမတၱာဟာ ညာဏ္နဲ႔ယွဥ္တယ္” ဆုိိတဲ႔စကားဟာ အၿပည္႔အ၀မမွန္ကန္ဘူးဆုိတာ သေဘာေပါက္ရမွာပါ ၊ ဥပမာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက လူၿဖဴတစ္ေယာက္ကုိၿမင္လုိက္ရတာနဲ႔ “အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားမွန္ရင္ လူၿဖဴေတြသာၿဖစ္တယ္”လုိ႔ေကာက္ခ်က္ဆြဲခဲ႔႔ရင္ အေမရိကန္မွာရွိတဲ႔လူမည္းေတြကုိ အေမရိကန္လူမ်ိဳးမဟုတ္လုိ႔ ဆုိရာေရာက္သြားပါလိမ္႔မယ္။
တစိတ္တေဒသမွ် တူညီေနရုံႏွင္႔ လုံး၀မွန္ကန္တဲ႔အၿမင္လုိ႔ ေၿပာဆုိလုိ႔မရႏုိင္ပါဘူး ၊
“ အခ်ိဳ႔ေသာေမတၱာဟာ ညာဏ္နဲ႔ယွဥ္တယ္”လုိ႔ ၿပင္ဆင္သုံးစြဲတာက ပုိသင္႔ၿမတ္မွန္ကန္ပါလိမ္႔မယ္။
ေမတၱာသည္ မည္သည္႔ခံစားမွဳမ်ိဳးနည္း
မဟာကုသုိလ္ေသာမနႆ ေလးပါး ၊ မဟာ၀ိပါက္ေသာမနႆေလးပါး ၊မဟာၾကိယာေသာမနႆေလးပါ၊ ၊ရူပကုသုိလ္ေသာမနႆေလးပါး ၊ရူပ၀ိပါက္ေသာမနႆေလးပါး ၊ရူပၾကိယာေသာမနႆေလးပါးႏွင္႔ အတူတကြၿဖစ္ႏုိင္ပါတယ္၊
ဒီေတာ႔ “ေမတၱာဟာ ၿမင္႔ၿမတ္လာတဲ႔အခါ ခံစားမွဳမပါေတာ႔ “ဆုိတဲ႔စကားဟာ လုံး၀မွားယြင္းတဲ႔ ဒႆနတခုသာၿဖစ္ပါတယ္၊ ေ၀ဒနာနဲ႔မယွဥ္တဲ႔ အေဒါသေစတသိက္ဆုိတာ လုံး၀မၿဖစ္ႏုိင္မရွိႏုိင္ပါဘူး၊စိတ္ၿဖစ္တုိင္းယွဥ္တြဲၿဖစ္ေပၚတဲ႔ ေ၀ဒနာဆုိတဲ႔ သဗၺစိတၱသာဓာရဏေစတသိက္သာမၿဖစ္ရင္ မည္သည္႔စိတ္မွွ် မည္သည္႔ေစတသိက္မွ်လည္းၿဖစ္ႏုိင္ေတာ႔မည္မဟုတ္ပါ။
ေမတၱာ သုံးမ်ိဳးုသုံးစား
ေမတၱာကုိ ကာယကံေမတၱာ ၊၀စီကံ ေမတၱာ ၊မေနာကံေမတၱာ ဆုိၿပီး သုံးမ်ိဳးသုံးစား ခြဲၿခားႏုိင္ပါတယ္ ၊ တစ္ပါးသူေတြစိတ္ခ်မ္းသာေစမယ္႔ အၿပဳအမူ ၊ အေၿပာအဆုိ နဲ႔ မညွင္းဆဲလုိတဲ႔ စိတ္ထားကုိဆုိလုိတာၿဖစ္ပါတယ္ ၊
ဒီေတာ႔ “ေမတၱာဆုိတာ သူတစ္ပါးကုိ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္ေပးတာမဟုတ္ဘူး “ ဆုိတဲ႔ ဖြင္႔ဆုိခ်က္ကုိလည္း စဥ္းစားသုံးသပ္ၿပီးမွ ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မွန္ ဆုံးၿဖတ္လက္ခံၾကဖုိ႔ လုိပါလိမ္႔မယ္။
